دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC): تجزیه دقیق ترکیبات فرار با دقت بالا در آزمایشگاههای حرفهای
دستگاه کروماتوگرافی گازی GC کمپانی Agilent مدل 7890B یا Gas Chromatography (GC) یکی از پرکاربردترین تجهیزات آنالیتیکال در آزمایشگاههای شیمی، پتروشیمی، داروسازی، محیطزیست، صنایع غذایی و قانونی است. این دستگاه برای تفکیک، شناسایی و اندازهگیری اجزای فرار موجود در مخلوطهای پیچیده به کار میرود. دقت، سرعت و توانایی تشخیص بسیار پایینترین غلظتها، GC را به یکی از اصلیترین ابزارهای آنالیز شیمیایی در دنیا تبدیل کرده است.
کاربردهای دستگاه GC
-
شناسایی ترکیبات آلی فرار (VOCها) در صنایع غذایی، نوشیدنی، دارویی، و محیطزیستی
-
کنترل کیفیت محصولات نفتی و تشخیص ناخالصیها
-
شناسایی باقیمانده آفتکشها در محصولات کشاورزی
-
تحلیل مواد مخدر و شیمیایی در پزشکی قانونی
-
بررسی ترکیبات عطری و اسانسها در صنایع بهداشتی و آرایشی
نحوه عملکرد دستگاه کروماتوگرافی گازی
-
نمونه ابتدا وارد تزریقکننده (Injector) میشود و در اثر گرما تبخیر میگردد.
-
گاز حامل (Carrier Gas)، معمولاً هلیوم، نیتروژن یا هیدروژن، نمونه را وارد ستون کروماتوگرافی میکند.
-
در ستون، ترکیبات مختلف با سرعتهای متفاوت حرکت کرده و جدا میشوند، بسته به میزان جذبشان به فاز ساکن داخل ستون.
-
در انتها، دتکتور (معمولاً FID یا TCD) حضور و مقدار هر ترکیب را تشخیص میدهد.
-
نتایج به صورت کروماتوگرام (نمودار پیکها) نمایش داده میشود که هر پیک نمایانگر یک ترکیب است.
اجزای اصلی دستگاه GC
-
تزریقکننده نمونه (Injector)
-
گاز حامل (Carrier Gas)
-
ستون کروماتوگرافی (Capillary یا Packed)
-
دتکتور (Detector): شامل FID (یونیزاسیون شعله)، TCD (رسانایی حرارتی)، ECD و…
-
سیستم کنترل دما و فشار دقیق
-
نرمافزار آنالیز و ذخیرهسازی دادهها
انواع دتکتورهای پرکاربرد در GC
| نوع دتکتور | کاربرد اصلی |
|---|---|
| FID | ترکیبات آلی، هیدروکربنها، عطرها |
| TCD | ترکیبات عمومی گازها، گازهای صنعتی |
| ECD | آفتکشها، ترکیبات هالوژنه |
| MS (GC-MS) | شناسایی ساختار ترکیبات با دقت بالا |
مزایای استفاده از دستگاه GC
-
قدرت تفکیک بسیار بالا در ترکیبات مشابه
-
آنالیز سریع نمونههای پیچیده در چند دقیقه
-
قابلیت اتصال به دتکتور جرمی (GC-MS) برای شناسایی دقیقتر
-
قابلیت اندازهگیری اجزای در مقیاس ppb (بسیار کم)
-
مناسب برای آنالیز کیفی و کمی همزمان
کاربردهای صنعتی و آزمایشگاهی
-
پتروشیمی و نفت: تشخیص ناخالصیها در گازها و مایعات
-
صنایع دارویی: کنترل کیفیت مواد مؤثر دارو
-
صنایع غذایی: بررسی طعمدهندهها و مواد نگهدارنده
-
محیطزیست: پایش آلایندههای هوا و خاک
-
پزشکی قانونی: تحلیل مواد مخدر، سموم و الکلها
نکات مهم در استفاده از GC
-
ستونها باید با نوع نمونه تطابق داشته باشند (قطبی یا غیرقطبی)
-
دما و فشار گاز حامل باید بهدقت تنظیم شود
-
استفاده از سرنگهای تمیز برای جلوگیری از آلودگی
-
نرمافزار دستگاه نقش حیاتی در پردازش داده دارد؛ آموزش کاربران الزامی است
نتیجهگیری
دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) یکی از قدرتمندترین ابزارهای آنالیز در آزمایشگاههای مدرن است. این دستگاه با قدرت تفکیک، دقت و انعطافپذیری بالا، به پژوهشگران و متخصصان امکان میدهد تا ترکیبات پیچیده و فرار را با دقتی بینظیر شناسایی و کمّیسازی کنند. ترکیب این قابلیتها با امکانات نرمافزاری مدرن، GC را به انتخابی ایدهآل برای تحقیقات، کنترل کیفیت و آنالیز صنعتی تبدیل کرده است.

دیدگاهها
تاکنون هیچ نظری ثبت نشده است.